1- دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده: (62 مشاهده)
زمینه و هدف پژوهش: بیماری مولتیپل اسکلروزیس (MS) بهعنوان یک اختلال عصبی مزمن، چالشهای متعددی را برای بیماران ایجاد میکند و طراحی محیطهای درمانی میتواند بر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی آنان تأثیر بگذارد. این پژوهش با هدف بررسی تجربه زیسته بیماران MS از فضای معماری بیمارستان رازی تبریز انجام شد.
روش بررسی: پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی تفسیری اجرا شد. دادهها از طریق مصاحبههای عمیق نیمهساختاریافته با 20 بیمار MS (12 زن و 8 مرد، میانگین سنی 30.7 سال) جمعآوری و با روش تحلیل مضمون براون و کلارک تحلیل شدند. نمونهگیری بهصورت هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت.
یافته ها: پنج مضمون اصلی استخراج شد: 1) محیط استرسزا شامل آلودگیهای محیطی، فقدان آرامش و ترس و ناامنی؛ 2) فضای غیرخودی با فقدان حریم خصوصی، احساس بیگانگی و تجربه تبعیض؛ 3) محیط غیر درمانگر با فقدان عناصر طبیعی، دسترسیناپذیری و فضای افسردهکننده؛ 4) نیازهای برآوردهنشده شامل نیاز به آرامش، فضای اجتماعی و استقلال؛ و 5) آرزوهای معمارانه با محوریت طبیعتمحوری، انسانمحوری و جامعهمحوری.
نتیجه گیری: فضای معماری بیمارستان رازی بهعنوان محیطی استرسزا و غیرحمایتی تجربه میشود که پاسخگوی نیازهای بیماران MS نیست. بازنگری در طراحی محیطهای درمانی با تأکید بر رویکردهای کاربرمحور و طبیعتمحور برای بهبود کیفیت زندگی این بیماران ضروری است.