مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

چکیده
زمینه و هدف: نابهنجاری‌های رفتاری به عنوان میزان ناسازگاری رفتاری یک فرد با ارزش‌های اجتماعی تعریف می‌شود. این تحقیق با هدف شناسایی عوامل موثر بر ناهنجاری‌های رفتاری دانش‌آموزان استان‌های مرکزی و همدان در سال تحصیلی ۹۶-۱۳۹۵ انجام شده است. 
روش‌بررسی: تحقیق حاضر به روش کیفی انجام شد. جمع‌آوری داده‌ها با مشارکت ۹۲ نفر از معلمان و مدرسان به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند با استفاده از مصاحبهٔ عمیق اکتشافی صورت گرفت و سپس محتوای مصاحبه به روش کدگذاری محوری باز و انتخابی، تحلیل و در قالب مقوله‌های اصلی و فرعی طبقه‌بندی شد. 
یافته‌ها: در زمینهٔ شناسایی عوامل مؤثر بر ناهنجاری‌های رفتاری دانش‌آموزان، ۵ مقولهٔ اصلی شامل عوامل مدرسه‌ای، اجتماعی، خانوادگی، فردی و همسالان به دست آمد که شامل ۳۷ زیرمقوله بودند. در زمینهٔ شناسایی راهکارهای پیشگیرانه از ناهنجاری‌های رفتاری دانش‌آموزان، ۵ مقولهٔ اصلی شامل فعالیت‌های ناظر بر عوامل مدرسه‌ای، اجتماعی، خانوادگی، فردی و همسالان به دست آمد که شامل ۳۷ زیرمقوله بود.
نتیجه‌گیری: بنابراین عوامل مؤثر بر ناهنجاری‌های رفتاری برآمده از کنش و واکنش‌های میان خانواده و جامعه است و چنین که از نتایج بر‌می‌آید برای اقدام‌های پیشگیرانه باید همکاری و همراهی مدرسه، خانواده و اجتماع را منظور داشت.