مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی)

زمینه و هدف: یکی از مهم‌ترین ارکان رشد و توسعهٔ زندگی فردی و اجتماعی سازگاری با شرایط محیطی است؛ لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش همدلی بر سرسختی روان‌شناختی و بخشش نوجوانان ناسازگار شهر بهارستان انجام شد.
روش‌بررسی: مطالعهٔ حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون‌-پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعهٔ آماری تمامی دانش‌آموزان دختر دورهٔ اول متوسطهٔ شهر بهارستان در سال تحصیلی ۹۸-۱۳۹۷ بودند. از بین آن‌ها ۳۰ نفر به‌صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه ۱۵نفری آزمایش و گواه قرار گرفتند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامۀ سرسختی روان‌شناختی (کیامرثی و همکاران، ۱۳۷۷) و پرسشنامۀ بخشش (تامپسون و همکاران، ۲۰۰۵) استفاده شد. گروه‌ آزمایش در هشت جلسهٔ ۶۰دقیقه‌ای به‏صورت هفته‏ای دو جلسۀ آموزشی و به‏طور کلی در یک ماه، آموزش همدلی را براساس برنامهٔ آموزشی جان‌بزرگی و همکاران (۱۳۸۷) دریافت کرد؛ درحالی‌که گروه گواه هیچ‌گونه مداخله‌ای دریافت نکرد. نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۲ و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره برای تحلیل داده‌ها به‌کار رفت. سطح معناداری آزمون‌ها ۰٫۰۱ در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد، آموزش همدلی بر سرسختی روان‏شناختی و ابعاد آن (مبارزه‌جویی، تعهد، کنترل) (۰٫۰۰۱>p) و بر بخشش و ابعاد آن (گذشت از خود، دیگران، گذشت از شرایط) (۰٫۰۰۱>p) در نوجوانان ناسازگار اثربخش بود. همچنین، مقدار ضریب اتا نشان داد، تأثیر آموزش همدلی بر سرسختی روان‌شناختی به میزان ۰٫۵۷۸ و بر بخشش به میزان ۰٫۵۴۲ بود.
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های پژوهش نتیجه گرفته می‌شود که آموزش همدلی مؤثر است و موجب افزایش سرسختی روان‌شناختی و بخشش نوجوانان ناسازگار می‌شود.