جلد 13 - شماره سال ۱۴۰۲                   ‫جلد (13): 142 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Keivani M, Bakhshipoor A, Tehranchi A. Comparing the Effectiveness of Cognitive Behavioral Therapy (CBT) and Acceptance Commitment Therapy (ACT) on Body Mass Index (BMI) and Character Strengths Among Overweight Women. MEJDS 2023; 13 :142-142
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-2683-fa.html
کیوانی محدثه، بخشی پور ابوالفضل، طهرانچی عطا. مقایسهٔ اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری و درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در شاخص تودهٔ بدنی (BMI) و توانمندی‌های شخصیت زنان دارای اضافه‌وزن. مجله مطالعات ناتوانی. 1402; 13 () :142-142

URL: http://jdisabilstud.org/article-1-2683-fa.html

مقایسهٔ اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری و درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در شاخص تودهٔ بدنی (BMI) و توانمندی‌های شخصیت زنان دارای اضافه‌وزن
محدثه کیوانی1 ، ابوالفضل بخشی پور*2 ، عطا طهرانچی3
1- دانشجوی دکترا، گروه مشاوره، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران
2- استادیار، گروه مشاوره، واحد بجنورد، دانشگاه آزاد اسلامی، بجنورد، ایران
3- استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا(ع)، مشهد، ایران
چکیده:   (1019 مشاهده)

چکیده
زمینه و هدف: اثربخشی مداخلات روان‌شناختی برای کاهش وزن در مطالعات پیشین کمتر باهم مقایسه شده است. هدف پژوهش حاضر مقایسهٔ اثربخشی دو مداخلهٔ شناختی‌رفتاری و مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در شاخص تودهٔ بدنی و توانمندی‌های شخصیت زنان دارای اضافه‌وزن بود.
روش‌بررسی: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون و پیگیری سه‌ماهه همراه با گروه گواه بود. جامعه‌ٔ آماری را زنان دارای اضافه‌وزن ساکن شهر مشهد در سال ۱۳۹۸ تشکیل دادند. چهل‌وپنج زن دارای اضافه‌وزن به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس وارد مطالعه شدند و به‌طور تصادفی در سه گروه پانزده‌نفرۀ درمان شناختی‌رفتاری و درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد و گواه قرار گرفتند. تمام شرکت‌کنندگان به شش خرده‌مقیاس توانمندی‌های شخصیت در پرسش‌نامهٔ ارزش‌ها در عمل-سیاههٔ توانمندی‌ها (پیترسون و سلیگمن، ۲۰۰۴) پاسخ دادند. گروه‌های آزمایش در شش جلسه براساس برنامهٔ رهایی از چاقی (سیاروچی و همکاران، ۲۰۱۴) و برنامهٔ راه‌حل بک برای کاهش وزن (بک، ۲۰۰۷) مداخلهٔ مربوط را دریافت کردند. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های تحلیل واریانس، خی‌دو، تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی LSD در سطح معناداری ۰٫۰۵ به‌کمک نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۳ استفاده شد.
یافته‌ها: شاخص تودهٔ بدنی در گروه‌های آزمایش به‌شکل معناداری از گروه گواه کمتر بود (۰٫۰۰۱>p)؛ البته بین دو گروه آزمایش تفاوت معناداری در این متغیر وجود نداشت (۰٫۸۱۲=p). نمرات متغیرهای اصالت (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۰۰۱>p)، مهربانی (۰٫۰۰۱>p، ۰٫۰۰۱>p) و خودتنظیمی (۰٫۰۰۲=p، ۰٫۰۰۱>p) در شرکت‌کنندگان گروه‌های آزمایش به‌ترتیب درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی‌رفتاری درمقایسه با گروه گواه به‌شکل معناداری بیشتر بود؛ شرکت‌کنندگان گروه درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد، دارای نمرات بیشتری درمقایسه با گروه درمان شناختی‌رفتاری در متغیر هوش هیجانی (۰٫۰۳۴=p) و دارای نمرات بیشتری درمقایسه با گروه‌های درمان شناختی‌رفتاری و گروه گواه در متغیر عشق بودند (به‌ترتیب ۰٫۰۰۷=p و ۰٫۰۰۱>p).
نتیجه‌گیری: هر دو مداخلهٔ شناختی‌رفتاری و مبتنی‌بر پذیرش و تعهد در کاهش شاخص تودهٔ بدنی اثربخشی یکسانی دارد؛ اما درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد طیف گسترده‌تری از توانمندی‌های شخصیت را پرورش می‌دهد و به‌طور خاص بر توانمندی شخصیت هوش هیجانی و عشق اثرگذار است.

واژه‌های کلیدی: درمان شناختی‌رفتاری، درمان مبتنی‌بر پذیرش و تعهد، توانمندی‌های شخصیت، شاخص تودهٔ بدنی، کاهش وزن
متن کامل [PDF 372 kb]   (257 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: روانشناسی
فهرست منابع
1. Djalalinia S, Saeedi Moghaddam S, Sheidaei A, Rezaei N, Naghibi Iravani SS, Modirian M, et al. Patterns of obesity and overweight in the Iranian population: findings of STEPs 2016. Front Endocrinol. 2020;11:42. [DOI]
2. Campos P, Saguy A, Ernsberger P, Oliver E, Gaesser G. Response: lifestyle not weight should be the primary target. Int J Epidemiol. 2006;35(1):81–2. [DOI]
3. Afshin A, Forouzanfar MH, Reitsma MB, Sur P, Estep K, Lee A, et al. Health effects of overweight and obesity in 195 countries over 25 years. N Engl J Med. 2017;377(1):13–27. [DOI]
4. Kelly MP, Barker M. Why is changing health-related behaviour so difficult? Public Health. 2016;136:109–16. [DOI]
5. Mahboubi E, Gholami Heydarabadi Z, Khoshnevis E. The effectiveness of cognitive-behavioral education on food habits and body dysmorphic disorder in girls. Journal of Psychological Science. 2019;18(76):489-98. [Persian] [Article]
6. Beck JS. The beck’s diet solution: train your brain to think like a thin person. Golchin N, Hosseinpour S. (Persian translator). Tehran: Arjmand Pub; 2019.
7. Eskandari S, Aghamohammadian Sharbaf HR, Kareshki H, Aghamohammadin Sharbaf A. Comparison of the effectiveness of cognitive-behavior therapy and reflective therapy on weight loss and anxiety in obese people. Research in Clinical Psychology and Counseling. 2020;10(1):20-38. [Persian] [DOI]
8. Ogden J. Some problems with social cognition models: a pragmatic and conceptual analysis. Health Psychol. 2003;22(4):424–8. [DOI]
9. Lillis J, Kendra KE. Acceptance and commitment therapy for weight control: model, evidence, and future directions. J Contextual Behav Sci. 2014;3(1):1-7. [DOI]
10. Lillis J, Hayes SC, Bunting K, Masuda A. Teaching acceptance and mindfulness to improve the lives of the obese: a preliminary test of a theoretical model. Ann Behav Med. 2009;37(1):58–69. [DOI]
11. Glanz K, Rimer BK, Viswanath K. Theory, research, and practice in health behavior and health education. In: Glanz K, Rimer BK, Viswanath K; editors. Health behavior and health education: theory, research, and practice. Jossey-Bass; 2008.
12. Ajzen I. From intentions to action: a theory of planned behaviour. In: Kuhl J, Beckmann J; editors. Action-control: from cognition to behaviour. Springer-Verlag, Heidelberg; 1985. [DOI]
13. Goldsamt LA, Goldfried MR, Hayes AM, Kerr S. Beck, Meichenbaum, and Strupp: a comparison of three therapies on the dimension of therapist feedback. Psychotherapy: Theory, Research, Practice, Training. 1992;29(2):167–76. [DOI]
14. Proyer RT, Gander F, Wellenzohn S, Ruch W. What good are character strengths beyond subjective well-being? The contribution of the good character on self-reported health-oriented behavior, physical fitness, and the subjective health status. J Posit Psychol. 2013;8(3):222–32. [DOI]
15. Peterson C, Seligman M. Character strengths and virtues: a handbook and classification. First edition. Washington, DC: American Psychological Association; 2004.
16. Rashid T. Positive psychotherapy: a strength-based approach. J Posit Psychol. 2015;10(1):25–40. [DOI]
17. Erceg-Hurn DM, Mirosevich VM. Modern robust statistical methods: An easy way to maximize the accuracy and power of your research. Am Psychol. 2008;63(7):591–601. [DOI]
18. Azañedo CM, Fernández-Abascal EG, Barraca J. Character strengths in Spain: validation of the Values in Action Inventory of Strengths (VIA-IS) in a Spanish sample. Clinic and Health. 2014;25(2):123–30. [DOI]
19. Tehranchi A, Soleimani S, Kareshki H. Validation and psychometric properties of the Persian version of the 24 item Dysfunctional Attitudes Scale among Iranian students. Rooyesh-e- Ravanshenasi. 2021;10(8):45–56. [Persian] [Article]
20. Forman EM, Hoffman KL, Juarascio AS, Butryn ML, Herbert JD. Comparison of acceptance-based and standard cognitive-based coping strategies for craving sweets in overweight and obese women. Eating Behaviors. 2013;14(1):64–8. [DOI]
21. Hayes SC, Strosahl KD, Wilson KG. Acceptance and commitment therapy: an experimental approach to behavior change. New York: Guilford Press; 1999.
22. Holm K, Li S, Spector N, Hicks F, Carlson E, Lanuza D. Obesity in adults and children: a call for action. J Adv Nurs. 2001;36(2):266–9. [DOI]
23. Feng L, Guo Q. Beneficial effect of altruism on well-being among chinese college students: the role of self-esteem and family socioeconomic status. J Soc Serv Res. 2017;43(3):416–31. [DOI]
24. Zysberg L, Kelmer G, Mattar L. Emotional intelligence, attachment and satisfaction with romantic relationships among young adults: a brief report. Psychology. 2019;10(5):694–700. [DOI]
25. Huta V, Hawley L. Psychological strengths and cognitive vulnerabilities: are they two ends of the same continuum or do they have independent relationships with well-being and ill-being? J Happiness Stud. 2010;11(1):71–93. [DOI]
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی) می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Middle Eastern Journal of Disability Studies

Designed & Developed by : Yektaweb