جلد 15 - شماره سال ۱۴۰۴                   ‫جلد (15): 25 | برگشت به فهرست نسخه ها

Ethics code: ir.lau.sari.rec.1403.293

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Bayat Y, Heydari S, Mirzaeian B. Comparing the Effectiveness of Cognitive Empowerment Training and Metacognitive Strategies Training on Executive Functions and Memory Capacity in Students with Reading Disorders. MEJDS 2025; 15 (0) :25-25
URL: http://jdisabilstud.org/article-1-3511-fa.html
بیات یعقوب، حیدری شعبان، میرزاییان بهرام. مقایسهٔ اثربخشی آموزش توانمندسازی شناختی و آموزش راهبردهای فراشناخت بر کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظه در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال خواندن. مجله مطالعات ناتوانی. 1404; 15 (0) :25-25

URL: http://jdisabilstud.org/article-1-3511-fa.html


1- دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
2- استادیار، گروه روان‌شناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
چکیده:   (377 مشاهده)

چکیده
زمینه و هدف: آموزش توانمندسازی شناختی و راهبردهای فراشناخت، کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظهٔ دانش‌آموزان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. پژوهش حاضر باهدف مقایسهٔ اثربخشی آموزش توانمندسازی شناختی و آموزش راهبردهای فراشناخت بر کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظه در دانش‌آموزان ۷تا۱۱ سال مبتلا به اختلال خواندن انجام شد.
روش‌بررسی: روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون همراه با سه گروه (دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه) و دورهٔ پیگیری بود. جامعهٔ آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان دارای اختلال خواندن ۷تا۱۱ سال شهرستان گنبدکاووس تشکیل دادند که در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ مشغول به تحصیل بودند و به مراکز مشکلات یادگیری ویژهٔ آموزش‌وپرورش معرفی شدند. به‌روش نمونه‌گیری غیرتصادفی هدفمند، ۴۵ دانش‌آموز داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند. در هریک از سه گروه‌ مذکور، پانزده نفر به‌طور تصادفی قرار گرفتند. گروه آزمایش اول، آموزش توانمندسازی شناختی براساس مدل شناختی توماس و ولتهوس (۱۹۹۰) را به‌مدت هشت جلسهٔ گروهی شصت‌دقیقه‌ای و گروه آزمایش دوم آموزش راهبردهای فراشناخت (گوئتز و همکاران، ۲۰۰۸) را به‌مدت هفت جلسهٔ گروهی ۴۵دقیقه‌ای دریافت کرد. ابزارهای پژوهش، فرم والدین پرسش‌نامهٔ درجه‌بندی رفتاری کارکردهای اجرایی (بریف) (جیویا و همکاران، ۲۰۰۰) و آزمون حافظهٔ ارقام وکسلر (نسخهٔ چهارم) (وکسلر، ۲۰۰۳) بود شد. برای تحلیل داده‌ها تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری ۰٫۰۵ ازطریق نرم‌افزار SPSS نسخهٔ ۲۷ به‌کار رفت.
یافته‌ها: اثر زمان، اثر گروه و اثر متقابل زمان و گروه بر نمره‌های متغیرهای کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظه معنادار بود (۰٫۰۰۱>p). روش‌های مداخلۀ توانمندسازی شناختی و راهبردهای فراشناخت بر متغیرهای کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظه مؤثر بود (۰٫۰۰۱>p). همچنین بین دو روش مداخله در تأثیرگذاری بر متغیرها تفاوت معناداری وجود نداشت (۰٫۰۵).
نتیجه‌گیری: دو مداخلهٔ توانمندسازی شناختی و راهبردهای فراشناخت نقش مؤثری بر بهبود کارکردهای اجرایی و ظرفیت حافظهٔ دانش‌آموزان مبتلا به اختلال خواندن دارد؛ همچنین بین اثربخشی دو روش مداخله تفاوت معنادار مشاهده نمی‌شود که نشان‌دهندهٔ اثربخشی یکسان دو مداخله است.

متن کامل [PDF 331 kb]   (136 دریافت)    
نوع مطالعه: مقاله پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: روانشناسی

فهرست منابع
1. Bayrami M, Hashemi T, Esmailpour K, Nemmati F, Khosheghbal M. Evaluation of the effectiveness of cognitive rehabilitation focused on working memory in improving symptoms of reading disorder in primary school students. Journal of Cognitive Strategies in Learning. 2021;9(17):1–16. [Persian] [DOI]
2. Shivyari F, Narimani M, Ahghajani S, Hajloo N. Comparison of the effectiveness of cognitive rehabilitation and multisensory learning strategies on reading performance of bilingual students with dyslexia. Journal of Learning Disabilities. 2022;11(3):76–89. [Persian] [DOI]
3. Hemmati A, Mami S, Ahmadi V. Investigating the mediating role of executive functions in the relationship between basic motor skills and reading skills in students with reading disorders. Medical Journal of Mashhad university of Medical Sciences. 2022;64(6):4161–75. [Persian] [DOI]
4. Smithers LG, Sawyer ACP, Chittleborough CR, Davies NM, Davey Smith G, Lynch JW. A systematic review and meta–analysis of effects of early life non–cognitive skills on academic, psychosocial, cognitive and health outcomes. Nat Hum Behav. 2018;2(11):867–80. [DOI]
5. Lewis JD, Kim SJ. Scoping review of music interventions aimed at improving reading skills in children with specific learning disorders in reading. J Music Ther. 2024;61(3):218–43. [DOI]
6. Badaghi M, Pirani Z, Taghvaei D. Determining the effectiveness of cognitive–behavioral play therapy on executive functions, behavior control, and emotion regulation in students with attention–deficit/hyperactivity disorder. Middle Eastern Journal of Disability Studies. 2024;14:33. [Persian] [Article]
7. Rezaei Dehnavi S, Fooladi F. Adaptation, validity and reliability of the behavior rating inventory of executive function in 6–16 children year old with visual impairment. Research in Cognitive and Behavioral Sciences. 2021;11(2):175–90. [Persian] [DOI]
8. Nzemeke J. The role of working memory capacity in recursive problem–solving: a study on novice programmers. In: Proceedings of the 2023 ACM Conference on International Computing Education Research – Volume 2 [Internet]. New York, NY, USA: Association for Computing Machinery; 2023 [cited 2025 May 2]. pp: 99–101. [DOI]
9. Muhammadpour M, Zafarghandi AM, Tahriri A. The effect of metacognitive intervention on the listening performance and metacognitive awareness of high– and low–working memory capacity EFL learners. J Psycholinguist Res. 2024;53(5):70. [DOI]
10. Jabarzadeh Chaharbarod M, Bayrami M, Nakhostin Goldoost A, Hashemi T. The effectiveness of cognitive empowerment on executive functions and cognitive and emotional inhibition of students with learning disabilities. Medical Journal of Mashhad university of Medical Sciences. 2022;65(1):507–20. [Persian] [DOI]
11. Khodaei M, Jafar Tabatabaei TS, Shahabizadeh F, Soltanikouhbanani S. Effectiveness of software cognitive empowerment training and perceptual–motor skills reconstruction program training on social interest and emotional self–regulation. Avicenna Journal of Neuro Psycho Physiology. 2024;11(2):65–73. [Persian] [DOI]
12. Farazandeh F, Younesi SJ, Tarverdizadeh H. Effectiveness of metacognitive learning strategies in working memory among university students. Iranian Journal of Learning and Memory. 2023;6(23):52–9. [DOI]
13. Gooran Savadkohi L, Kamyabi M, Saadati Shamir A, Andishmand V. The effectiveness of metacognitive skills training on increasing the fluid intelligence of first secondary students. Sociology of Education. 2023;9(1):424–40. [Persian] [Article]
14. Mohamadi N, Dalavar A, Farrokhi N, Minaei A. Identification basic attributes of WISC–IV based on narrow abilities of CHC model by using cognitive diagnostic G–DINA model. Quarterly of Educational Measurement. 2017;8(28):1–32. [Persian] [DOI]
15. Kubota M, Hadley LV, Schaeffner S, Könen T, Meaney JA, Morey CC, et al. The effect of metacognitive executive function training on children's executive function, proactive control, and academic skills. Dev Psychol. 2023;59(11):2002–20. [DOI]
16. Gioia GA, Isquith PK, Guy SC, Kenworthy L. Test review behavior rating inventory of executive function. Child Neuropsychology. 2000;6(3):235-8. [DOI]
17. Gioia GA, Isquith PK, Kenworthy L, Barton RM. Profiles of everyday executive function in acquired and developmental disorders. Child Neuropsychol. 2002;8(2):121–37. [DOI]
18. Wechsler D. Wechsler Intelligence Scale for Children, fourth edition (WISC-IV). San Antonio, TX: The Psychological Corporation; 2003. [DOI]
19. Tulsky DS, Chiaravalloti ND, Palmer BW, Chelune GJ. The Wechsler memory scale, third edition: a new perspective. In: Clinical interpretation of the WAIS–III and WMS–III. San Diego, CA, US: Academic Press; 2003. pp: 93–139. [DOI]
20. Thomas KW, Velthouse BA. Cognitive elements of empowerment: an "interpretive" model of intrinsic task motivation. The Academy of Management Review. 1990;15(4):666–81. [DOI]
21. Goetz T, Frenzel AC, Hall NC, Pekrun R. Antecedents of academic emotions: testing the internal/external frame of reference model for academic enjoyment. Contemporary Educational Psychology. 2008;33(1):9–33. [DOI]

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله مطالعات ناتوانی (علمی- پژوهشی) می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Middle Eastern Journal of Disability Studies

Designed & Developed by : Yektaweb